Ελληνικά προϊόντα στο στόχαστρο της Ουάσιγκτον – Τι φέρνουν οι δασμοί 30% στις εξαγωγές
Το 71% των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ βασίζεται μόλις σε 20 προϊόντα – πολλά από τα οποία είναι ευαίσθητα σε αυξήσεις τιμών και αλλαγές στη στρατηγική πρόσβασης στην αγορά.
Η Ελλάδα έχει καταφέρει την τελευταία δεκαετία να «χτίσει» ένα ισχυρό προφίλ στις εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όμως, το ενδεχόμενο επιβολής δασμών ύψους 30% στα ελληνικά προϊόντα δεν αποτελεί απλώς μια ενοχλητική μεταβλητή – είναι ένας πραγματικός κίνδυνος για την εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας.
2,4 δισ. ευρώ εξαγωγές – Οι ΗΠΑ στην 5η θέση
Το 2024, οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ άγγιξαν τα 2,4 δισ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο 13,9% σε σχέση με το 2023. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι πλέον ο πέμπτος μεγαλύτερος προορισμός για τα ελληνικά προϊόντα, απορροφώντας το 4,9% των συνολικών εξαγωγών της χώρας.
Πλεόνασμα αλλά με... ρίσκο
Το εμπορικό ισοζύγιο Ελλάδας – ΗΠΑ είναι θετικό για την ελληνική πλευρά, με πλεόνασμα περίπου 250 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, πίσω από τους αριθμούς κρύβεται ένας σοβαρός κίνδυνος συγκέντρωσης: το 71% των εξαγωγών βασίζεται μόλις σε 20 προϊόντα – πολλά από τα οποία είναι ευαίσθητα σε αυξήσεις τιμών και αλλαγές στη στρατηγική πρόσβασης στην αγορά.
Τα ελληνικά προϊόντα που «γράφουν» στην Αμερική
Σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση του Γραφείου ΟΕΥ στην Ουάσιγκτον, το ελληνικό «καλάθι» προς τις ΗΠΑ περιλαμβάνει:
- Φαρμακευτικά προϊόντα (κυρίως γενόσημα): 950 εκατ. δολάρια
- Αγροδιατροφικά (ελαιόλαδο, φέτα, κρασί): 720 εκατ. δολάρια
- Βιομηχανικά υλικά: 310 εκατ. δολάρια
- Καλλυντικά: 220 εκατ. δολάρια
Προϊόντα με ισχυρή ποιότητα αλλά και υψηλή τιμοευαισθησία.
«Η ποιότητα δεν φτάνει, αν η τιμή εκτοξευτεί»
«Η ελληνική εξαγωγική στρατηγική βασίζεται στην ποιότητα και την τιμή. Αν αυτή η τιμή επιβαρυνθεί με δασμό 30%, τότε η ποιότητα από μόνη της δεν αρκεί για να κρατηθεί ένα προϊόν ανταγωνιστικό», σημειώνει στέλεχος εξαγωγικής εταιρείας τροφίμων.
ΗΠΑ: Πύλη διεθνούς αναγνώρισης
Η πρόκληση είναι μεγαλύτερη γιατί οι περισσότερες ελληνικές επιχειρήσεις δεν έχουν παραγωγική βάση στις ΗΠΑ. Οι εξαγωγές γίνονται απευθείας ή μέσω τοπικών διανομέων. Η αμερικανική αγορά λειτουργεί ως πλατφόρμα: αν καταφέρεις να σταθείς εκεί, ανοίγεις πόρτες σε Καναδά, Λατινική Αμερική και Ασία. Αν την χάσεις, χάνεις το «παγκόσμιο ράφι».
Ανταγωνισμός με... άλλο βάρος
Κύριοι ανταγωνιστές όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Τουρκία έχουν ισχυρότερη παρουσία και περισσότερα να χάσουν. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως η Ελλάδα είναι στο απυρόβλητο. Η απώλεια μεριδίου αγοράς στις ΗΠΑ μπορεί να είναι δυσανάλογα επώδυνη.
Οι ΗΠΑ δεν είναι απλώς άλλη μία αγορά
Αν και δεν αποτελούν την πρώτη εξαγωγική αγορά της Ελλάδας, η σημασία των ΗΠΑ υπερβαίνει τα απόλυτα νούμερα. Για την Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά, οι ΗΠΑ είναι κορυφαίος εμπορικός εταίρος.
Το 2024, το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών ΗΠΑ – Ευρώπης ξεπέρασε τα 2 τρισ. δολάρια. Από αυτά, 1,3 τρισ. αφορούν αγαθά, ενώ πάνω από 750 δισ. δολάρια αφορούν υπηρεσίες.
Ρεκόρ εμπορικού ελλείμματος για τις ΗΠΑ
Οι εξαγωγές αγαθών των ΗΠΑ προς την Ευρώπη έφτασαν τα 504 δισ. δολάρια, ενώ οι εισαγωγές από την Ευρώπη ξεπέρασαν τα 771 δισ.. Το αποτέλεσμα; Ένα εμπορικό έλλειμμα 266 δισ. δολαρίων, το υψηλότερο στην ιστορία.
